نتایج سال ۲۰۱۰ میلادی نظام رتبه بندی شانگهای اعلام شد که بر اساس آن
دانشگاه هاروارد رتبه اول را از آن خود کرده است و در بین ۲۰ دانشگاه تراز
اول جهان ۱۷ دانشگاه مربوط به آمریکا، دو دانشگاه مربوط به انگلستان و یک
دانشگاه مربوط به ژاپن است.
جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بر اساس این نظام رتبه بندی دانشگاههای هاروارد، برکلی، استنفورد، ام آی تی کشور آمریکا به ترتیب رتبه های اول تا چهارم را از آن خود کردند و دانشگاههای کمبریج از کشور انگلستان و انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند.
وی اظهار داشت: دانشگاههای پرینستون، کلمبیا، شیکاگو، اکسفورد، ییل، کورنل، کالیفرنیا، کالیفرنیا در سانتیاگو، پنسیلوانیا در واشنگتن، ویسکانسین در مادیسون، جان هابکینز و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو و دانشگاه توکیو به ترتیب در این رتبه بندی هفتم تا بیستم این رتبه بندی را از آن خود کرده اند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت:البته دانشگاههای جانز هابکینز و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو به طور مشترک رتبه هجدهم را به دست آورده اند.
وی اظهار داشت: نظام رتبه بندی شانگهای هر دانشگاهی را که دارای برنده جایزه نوبل، فیلد مدال، پژوهشگران پراستناد یا مقاله هایی در نشریات Nature و Sceince باشد به طور سالانه رتبه بندی می‌کند. به علاوه، دانشگاه‌هایی که تعداد قابل توجهی مقاله در نمایه استنادی علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی ISI داشته باشند در رتبه بندی لحاظ می‌شوند.
۱- هاروارد
۲- برکلی
۳- استنفورد
۴- ام آی تی
۵- کمبریج
۶- انستیتو تکنولوژی
۷-کالیفرنیا
۸- پرینستون
۹- کلمبیا
۱۰- شیکاگو
۱۱- اکسفورد
۱۲- ییل
۱۳- کورنل
۱۴- کالیفرنیا
۱۵- کالیفرنیا در سانتیاگو
۱۶- پنسیلوانیا در واشنگتن
۱۷- ویسکانسین در مادیسون
۱۸- جان هابکینز
۱۹- کالیفرنیا در سانفرانسیسکو
۲۰- توکیو
۲۰ دانشگاه برتر دنیا
وی با بیان اینکه در مجموع در این رتبه بندی بیش از هزار دانشگاه ارزیابی و مورد مقایسه قرار می‌گیرد و در نهایت ۵۰۰ دانشگاه برتر جان انتخاب می‌شوند گفت: در این رتبه بندی کیفیت آموزش شامل دانش‌آموختگان یک موسسه آموزشی برنده جایزه نوبل و فیلدمدال ۱۰ امتیاز، کیفیت اعضای هیئت علمی موسسه آموزشی برنده جایزه نوبل و فیل مدال ۲۰ امتیاز، پژوهشگران پراستناد در ۲۱ رشته موضوعی عام ۲۰ امتیاز، مقالات منتشر شده درNature و Sceince برابر ۲۰ امتیاز، مقالات نمایه شده در نمایه نامه‌ای علوم و علوم اجتماعی ۲۰ امتیاز و سرانه عملکرد آکادمی یک موسسه ۱۰ امتیاز دارد.
وضعیت دانشگاههای آمریکایی در رتبه بندی
مهراد گفت: براساس تقسیم بندی منطقه‌ای، آمریکای شمالی با ۱۷ دانشگاه در بین ۲۰ ، ۵۸ دانشگاه در بین ۱۰۰، ۱۰۰ دانشگاه در بین ۲۰۰، ۱۳۳ دانشگاه در بین ۳۰۰ و ۱۶۸ و ۱۸۷ دانشگاه به ترتیب در بین ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان از همه شاخص‌تر است.
وضعیت دانشگاههای اروپایی در رتبه بندی
وی اظهار داشت: در اروپا در میان ۲۰، ۱۰۰، ۲۰۰،۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان به ترتیب ۲، ۳۳،۷۴، ۱۲۳، ۱۶۸ و ۲۰۴ دانشگاه وجود دارد.
مهراد گفت: در منطقه آسیا و اقیانوسیه به ترتیب ۹،۱، ۲۶، ۴۳، ۶۸ و ۱۰۶ دانشگاه جزء دانشگاه‌هایی هستند که در میان ۲۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارند.
وضعیت دانشگاههای آفریقایی در رتبه بندی
وی با بیان اینکه در مورد آفریقا وضعیت متفاوت است به مهر گفت: در این قاره هیچ دانشگاهی در میان ۲۰، ۱۰۰ و ۳۰۰ دانشگاه برتر جهان مشاهده نمی‌شود. از این قاره تنها ۱، ۲ و ۳ دانشگاه به ترتیب در میان ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه ممتاز جهان رتبه بندی شده است.
برترین کشورها در رتبه بندی شانگهای
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی گفت: کشور آمریکا به تنهایی ۱۷ دانشگاه در بین ۲۰ دانشگاه برتر جهان دارد. انگلستان با ۲ و ژاپن با یک دانشگاه در بین ۲۰ دانشگاه تراز اول از همه شاخص‌تر هستند.
وی گفت: دانشگاههای بقیه کشورهای جهان مرتبه‌ای در بین ۲۰ دانشگاه ممتاز جهان ندارند. در بین رتبه‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ کشور اسپانیا ۴ دانشگاه در رده‌های ۲۰۰-۳۰۰، ۷ دانشگاه در رده ۳۰۰-۴۰۰ و ۱۰ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰، نیوزلند ۲ دانشگاه در رده‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ و ۵ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰، ایرلند و آفریقای جنوبی هر کدام یک دانشگاه در رده ۲۰۰-۳۰۰ و به ترتیب ۲ و ۳ دانشگاه در رده‌های ۳۰۰-۴۰۰ و ۴۰۰-۵۰۰، یونان ۱، ۲ و ۳ دانشگاه به ترتیب در رده‌های ۳۰۰،۴۰۰ و ۵۰۰ و مجارستان و لهستان هر کدام ۲ دانشگاه در رده‌های ۴۰۰ و ۵۰۰ دارند.
قرار گرفتن دو دانشگاه کشور عربستان در رتبه بندی
وی اظهار داشت: هندوستان و عربستان سعودی هر کدام به ترتیب ۱ و ۲ دانشگاه در رده‌های ۴۰۰ و ۵۰۰، شیلی و پرتغال هر کدام ۲ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰ ، ایران، اسلونی و ترکیه نیز هر کدام یک دانشگاه برتر در رده ۴۰۰-۵۰۰ دارند.
برترین رتبه ها از آن دانشگاههای هاروارد، کمبریج و آکسفورد
مهراد با بیان اینکه نظام رتبه بندی شانگهای ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان را گزارش می‌کند به مهر گفت: در بین ۲۰ دانشگاه تراز اول جهان۱۷ دانشگاه مربوط به آمریکا، ۲ دانشگاه مربوط به انگلستان و یک دانشگاه مربوط به ژاپن است. دانشگاه هاروارد مثل سالهای قبل رتبه اول را از آن خود کرده است. دانشگاه کمبریج و دانشگاه آکسفورد در انگلستان به ترتیب دارای رتبه‌های ۵ و ۱۰ و دانشگاه توکیو دارای ۲۰ است. از نظر منطقه‌ای دانشگاههای کمبریج و آکسفورد در اروپا به ترتیب در جایگاه اول و دوم و دانشگاه توکیو در منطقه آسیا و اقیانوسیه در جایگاه اول قرار دارد.
وی اظهار داشت: در فاصله ۲۰ و ۳۰ دانشگاه کالج لندن در مقام ۲۱ و از نظر منطقه‌ای رتبه ۳، انستیتو فدرال تکنولوژی زوریخ در سوئیس در مقام ۲۳ و از نظر منطقه‌ای رتبه ۴ و دانشگاه تورنتو در کانادا در جایگاه ۲۷ و از نظر منطقه‌ای ۲۰ مشاهده می‌شود.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: کالج امپریال علوم، فناوری و پزشکی در انگلستان نیز در جایگاه ۲۶ قرار گرفته است. مجددا بقیه دانشگاهها در این فاصله در ایالات متحده آمریکا قرار دارند.
وی تأکید کرد: جالب است بدانیم در فاصله ۳۰ تا ۴۰ تنها سه دانشگاه غیرآمریکایی حضور دارند. دانشگاه برتیش کلمبیا در کانادا با رتبه ۳۶، دانشگاه پی‌یر و ماری کوری- پاریس ۶ با رتبه ۲۹ و دانشگاه کپنهاگ با رتبه ۴۰ در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان ۵۰ دانشگاه به آمریکا تعلق دارد.
وی اظهار داشت: دانشگاه کارولینکا در سوئد با کسب رتبه ۴۲ و با رتبه ۸ منطقه ای (اروپا) در گروه ۵۰ دانشگاه معتبر جهان جای گرفته است. نخستین دانشگاه اتریش که نام آن در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارد دانشگاه اوتریخت با رتبه ۵۰ است. دانشگاه مونیخ نخستین دانشگاه آلمان در بین ۱۰۰ دانشگاه ممتاز جهان رتبه ۵۲ را به خود اختصاص داده است. دانشگاه ملی استرالیا بعد از دانشگاه توکیو از منطقه آسیا و اقیانوسیه دومین دانشگاه است که رتبه ۵۹ را در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول جهان کسب کرده است.
مهراد گفت: دانشگاه لیدن هلند با مرتبه بیستم در اروپا موفق شده است در بین ۱۰۰دانشگاه برتر جهان به مقام ۷۰ دست یابد. دانشگاه هلسینکی در فنلاند، دانشگاه ایالتی مسکو و دانشگاه اسلو در نروژ به ترتیب رتبه‌های ۷۲ و ۷۴ و ۷۵ را به دست آورده‌اند.
دانشگاههای انگلستان، آلمان، ژاپن، استرالیا، فرانسه، کانادا و سوئیس در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر
وی اظهار داشت: در مجموع کشور انگلستان با ۱۱ دانشگاه، آلمان با ۶ دانشگاه، ژاپن با ۵ دانشگاه، استرالیا و فرانسه و کانادا و سوئیس هر کدام با ۳ دانشگاه، دانمارک و سوئد نیز هر کدام با ۲ دانشگاه جزء کشورهای برتر جهان هستند که تعدادی از دانشگاههای این کشورها در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول قرار دارند.
تنها ۱۲ کشور از منطقه آسیا و اقیانوسیه در میان دانشگاههای برتر
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به مهر گفت: از منطقه آسیا و اقیانوسیه تنها ۱۲ دانشگاه یعنی دانشگاه ملی تایوان، دانشگاه ملی سنگاپور، دانشگاه ملی سئول، دانشگاههای کوئینزلند و استرالیایی غربی، انستیتو تکنولوژی توکیو، دانشگاه موناش (استرالیا)، دانشگاه پکن، دانشگاه چینی هنگ کنگ، دانشگاه شینگهوا (چین)، دانشگاه نیوسات ولز و دانشگاه شوبوکا (ژاپن) در دامنه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارند.
دانشگاههای کشورهای در حال توسعه
وی گفت: در بین کشورهای در حال توسعه نام دو دانشگاه سائوپالو (برزیل) و دانشگاه ملی مکزیکو (مکزیک) که در دامنه ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارند در خور تامل است.
مهراد ادامه داد: در فاصله ۲۰۰ تا ۳۰۰ دانشگاه مادرید، دانشگاه چارلز پراک، دانشگاه فودان (چین)، انستیتو علوم و تکنولوژی پیشرفته کره جنوبی، دانشگاه کره، دانشگاه ملی آتن، دانشگاه چنگ کنگ (تایوان)، دانشگاه ژئوتونگ شانگهای (دانشگاهی که این رتبه بندی را انجام می‌دهد)، دانشگاه پلی تکنیک هنگ کنگ، دانشگاه علوم و تکنولوژی هنگ کنگ، دانشگاه هنگ کنگ، دانشگاه کیپ تاون (آفریقای جنوبی) و دانشگاههای علوم و تکنولوژی و ژجیانگ چین از دانشگاههای کشورهای در حال توسعه به حساب می‌آیند که توانسته‌اند در عرصه آموزش عالی مقام‌های برتری را از آن خود کنند.
وی اضافه کرد: در فاصله ۳۰۰ تا ۴۰۰ از دانشگاههای در حال توسعه که توانسته‌اند از بین بیش از هزار دانشگاه با شرایطی که برای روش شناسی این نظام رتبه بندی گفته شد در این دامنه قرار گیرند دانشگاه ارسطو در تسالونیکی (یونان)، دانشگاه بارسلون (اسپانیا)، سیتی یونیورسیتی هنگ کنک، دانشگاه فدرال میناس و ریودوژانیرو (برزیل)، دانشگاه هانیانگ (کره جنوبی)، انستیتو علوم هند، دانشگاه ملک سعود در عربستان، دانشگاههای چیاتونگ و شینگهوا (تایوان)، دانشگاه پوهانگ علوم و تکنولوژی (کره جنوبی)، دانشگاه ایالتی سائوپولو (برزیل)، دانشگاههای شاندونگ و سیچوان (چین) و دانشگاه ورشو (لهستان) هستند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به مهر گفت: تا این دامنه از کشور هندوستان تنها انستیتو علوم هند و از کشورهای منطقه دانشگاه ملک سعود در جایگاه برتری قرار دارند. در سالهای اولیه نام دانشگاه ملک سعود در نظام رتبه بندی شانگهای قرار نداشت. دنبال کردن شاخص‌های آموزش عالی و قرار گرفتن در راستای معیارهای بین‌المللی و تخصیص بودجه‌های پژوهشی در خور توجه و استفاده از اعضای هیئت بین‌المللی موجب شده است تا این دانشگاه بر کیفیت آموزش و پژوهش خود افزوده و با اولویت‌بندی مواردی که لازم است توجه کند به صنعت آموزش عالی پایدار و رقابتی دسترسی پیدا کند.
دانشگاه تهران در میان ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا
وی ادامه داد: در دامنه ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه‌هایی که در گروه کشورهای در حال توسعه قرار دارند در سالهای اخیر کیفیت جدیدی را در آموزش عالی کسب کرده اند قابل توجه است. دانشگاه کاتولیک شیلی در آمریکای جنوبی، دانشگاه چانگ گونگ در تایوان، دانشگاه کشاورزی و دانشگاه دالیان، انستیتو تکنولوژی هاربین و دانشگاه علوم و تکنولوژی هوآژونگ در چین، انستیتو تکنولوژی خاراکپور در هند، دانشگاه استانبول در ترکیه، دانشگاه نفت و معادن ملک فهد در عربستان سعودی و چندین دانشگاه دیگر در تایوان، چین، برزیل، آفریقای جنوبی، پرتغال و اسپانیا در رده ۴۰۰ تا ۵۰۰ رتبه بندی شانگهای قرار دارند. از جمهوری اسلامی ایران تنها نام دانشگاه تهران در رده ۴۰۰ تا ۵۰۰ مشاهده می‌شود. دو سه سالی است که این دانشگاه توانسته است در رده بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه تراز اول جهان جایگاهی برای خود تعریف کند.
مهراد گفت: هدف نهایی نظام‌های رتبه‌بندی ایجاد حس رقابت در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی جهان است. با رتبه بندی دانشگاهها شناسایی بهترین موسسات آموزشی و پژوهشی در زمینه‌های مختلف با استفاده از داده‌های عینی و کمی امکان پذیر است. دانشگاه تهران گرچه در رده بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاههای جهان قرار دارد اما حضور این دانشگاه افتخار بزرگی است که توجه به معیارهایی که از آنها نام برده شد می تواند در کوتاه مدت به صعود قابل توجه دانشگاه تهران منجر شود.
دکتر مهراد افزود: آنچه از گزارش این رتبه بندی باید بیاموزیم این است که در وهله اول سیاست‌های حاکم بر دانشگاههای کشور باید به گونه‌ای باشد که منجر به مطرح شدن این دانشگاهها در عرصه‌های بین‌المللی شود. قرار دادن دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران در صنعت آموزش عالی جهان به مدیریت فعالیت‌های رقبا نیاز دارد.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اضافه کرد: متاسفانه چند سالی است که در باب توسعه علمی و تولید علم در کشور به ترکیه به عنوان رقیب ایران نگریسته می‌شود در حالی که غفلت از سایر کشورهای منطقه نتیجه‌ای که به بار آورده است این است که مشاهده می کنیم که در حاشیه جنوب خلیج فارس کشور عربستان سعودی در نظام رتبه بندی شانگهای دو دانشگاه خود را وارد کرده است: دانشگاه ملک سعود بین رده ۳۰۰ تا ۴۰۰ و دانشگاه نفت و معادن ملک فهد بین رده ۴۰۰-۵۰۰.
مهراد افزود: یک نکته مهم در این مقایسه آموزنده است و آن این که رتبه منطقه‌ای دانشگاه ملک سعود بین ۴۶ تا ۶۸ است در حالی که رتبه منطقه‌ای دانشگاه تهران در دامنه‌ای بین ۶۹ تا ۱۰۶ قرار دارد.
جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بر اساس این نظام رتبه بندی دانشگاههای هاروارد، برکلی، استنفورد، ام آی تی کشور آمریکا به ترتیب رتبه های اول تا چهارم را از آن خود کردند و دانشگاههای کمبریج از کشور انگلستان و انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند.
وی اظهار داشت: دانشگاههای پرینستون، کلمبیا، شیکاگو، اکسفورد، ییل، کورنل، کالیفرنیا، کالیفرنیا در سانتیاگو، پنسیلوانیا در واشنگتن، ویسکانسین در مادیسون، جان هابکینز و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو و دانشگاه توکیو به ترتیب در این رتبه بندی هفتم تا بیستم این رتبه بندی را از آن خود کرده اند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت:البته دانشگاههای جانز هابکینز و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو به طور مشترک رتبه هجدهم را به دست آورده اند.
وی اظهار داشت: نظام رتبه بندی شانگهای هر دانشگاهی را که دارای برنده جایزه نوبل، فیلد مدال، پژوهشگران پراستناد یا مقاله هایی در نشریات Nature و Sceince باشد به طور سالانه رتبه بندی می‌کند. به علاوه، دانشگاه‌هایی که تعداد قابل توجهی مقاله در نمایه استنادی علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی ISI داشته باشند در رتبه بندی لحاظ می‌شوند.
۱- هاروارد
۲- برکلی
۳- استنفورد
۴- ام آی تی
۵- کمبریج
۶- انستیتو تکنولوژی
۷-کالیفرنیا
۸- پرینستون
۹- کلمبیا
۱۰- شیکاگو
۱۱- اکسفورد
۱۲- ییل
۱۳- کورنل
۱۴- کالیفرنیا
۱۵- کالیفرنیا در سانتیاگو
۱۶- پنسیلوانیا در واشنگتن
۱۷- ویسکانسین در مادیسون
۱۸- جان هابکینز
۱۹- کالیفرنیا در سانفرانسیسکو
۲۰- توکیو
۲۰ دانشگاه برتر دنیا
وی با بیان اینکه در مجموع در این رتبه بندی بیش از هزار دانشگاه ارزیابی و مورد مقایسه قرار می‌گیرد و در نهایت ۵۰۰ دانشگاه برتر جان انتخاب می‌شوند گفت: در این رتبه بندی کیفیت آموزش شامل دانش‌آموختگان یک موسسه آموزشی برنده جایزه نوبل و فیلدمدال ۱۰ امتیاز، کیفیت اعضای هیئت علمی موسسه آموزشی برنده جایزه نوبل و فیل مدال ۲۰ امتیاز، پژوهشگران پراستناد در ۲۱ رشته موضوعی عام ۲۰ امتیاز، مقالات منتشر شده درNature و Sceince برابر ۲۰ امتیاز، مقالات نمایه شده در نمایه نامه‌ای علوم و علوم اجتماعی ۲۰ امتیاز و سرانه عملکرد آکادمی یک موسسه ۱۰ امتیاز دارد.
وضعیت دانشگاههای آمریکایی در رتبه بندی
مهراد گفت: براساس تقسیم بندی منطقه‌ای، آمریکای شمالی با ۱۷ دانشگاه در بین ۲۰ ، ۵۸ دانشگاه در بین ۱۰۰، ۱۰۰ دانشگاه در بین ۲۰۰، ۱۳۳ دانشگاه در بین ۳۰۰ و ۱۶۸ و ۱۸۷ دانشگاه به ترتیب در بین ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان از همه شاخص‌تر است.
وضعیت دانشگاههای اروپایی در رتبه بندی
وی اظهار داشت: در اروپا در میان ۲۰، ۱۰۰، ۲۰۰،۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان به ترتیب ۲، ۳۳،۷۴، ۱۲۳، ۱۶۸ و ۲۰۴ دانشگاه وجود دارد.
مهراد گفت: در منطقه آسیا و اقیانوسیه به ترتیب ۹،۱، ۲۶، ۴۳، ۶۸ و ۱۰۶ دانشگاه جزء دانشگاه‌هایی هستند که در میان ۲۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارند.
وضعیت دانشگاههای آفریقایی در رتبه بندی
وی با بیان اینکه در مورد آفریقا وضعیت متفاوت است به مهر گفت: در این قاره هیچ دانشگاهی در میان ۲۰، ۱۰۰ و ۳۰۰ دانشگاه برتر جهان مشاهده نمی‌شود. از این قاره تنها ۱، ۲ و ۳ دانشگاه به ترتیب در میان ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دانشگاه ممتاز جهان رتبه بندی شده است.
برترین کشورها در رتبه بندی شانگهای
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی گفت: کشور آمریکا به تنهایی ۱۷ دانشگاه در بین ۲۰ دانشگاه برتر جهان دارد. انگلستان با ۲ و ژاپن با یک دانشگاه در بین ۲۰ دانشگاه تراز اول از همه شاخص‌تر هستند.
وی گفت: دانشگاههای بقیه کشورهای جهان مرتبه‌ای در بین ۲۰ دانشگاه ممتاز جهان ندارند. در بین رتبه‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ کشور اسپانیا ۴ دانشگاه در رده‌های ۲۰۰-۳۰۰، ۷ دانشگاه در رده ۳۰۰-۴۰۰ و ۱۰ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰، نیوزلند ۲ دانشگاه در رده‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ و ۵ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰، ایرلند و آفریقای جنوبی هر کدام یک دانشگاه در رده ۲۰۰-۳۰۰ و به ترتیب ۲ و ۳ دانشگاه در رده‌های ۳۰۰-۴۰۰ و ۴۰۰-۵۰۰، یونان ۱، ۲ و ۳ دانشگاه به ترتیب در رده‌های ۳۰۰،۴۰۰ و ۵۰۰ و مجارستان و لهستان هر کدام ۲ دانشگاه در رده‌های ۴۰۰ و ۵۰۰ دارند.
قرار گرفتن دو دانشگاه کشور عربستان در رتبه بندی
وی اظهار داشت: هندوستان و عربستان سعودی هر کدام به ترتیب ۱ و ۲ دانشگاه در رده‌های ۴۰۰ و ۵۰۰، شیلی و پرتغال هر کدام ۲ دانشگاه در رده ۴۰۰-۵۰۰ ، ایران، اسلونی و ترکیه نیز هر کدام یک دانشگاه برتر در رده ۴۰۰-۵۰۰ دارند.
برترین رتبه ها از آن دانشگاههای هاروارد، کمبریج و آکسفورد
مهراد با بیان اینکه نظام رتبه بندی شانگهای ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان را گزارش می‌کند به مهر گفت: در بین ۲۰ دانشگاه تراز اول جهان۱۷ دانشگاه مربوط به آمریکا، ۲ دانشگاه مربوط به انگلستان و یک دانشگاه مربوط به ژاپن است. دانشگاه هاروارد مثل سالهای قبل رتبه اول را از آن خود کرده است. دانشگاه کمبریج و دانشگاه آکسفورد در انگلستان به ترتیب دارای رتبه‌های ۵ و ۱۰ و دانشگاه توکیو دارای ۲۰ است. از نظر منطقه‌ای دانشگاههای کمبریج و آکسفورد در اروپا به ترتیب در جایگاه اول و دوم و دانشگاه توکیو در منطقه آسیا و اقیانوسیه در جایگاه اول قرار دارد.
وی اظهار داشت: در فاصله ۲۰ و ۳۰ دانشگاه کالج لندن در مقام ۲۱ و از نظر منطقه‌ای رتبه ۳، انستیتو فدرال تکنولوژی زوریخ در سوئیس در مقام ۲۳ و از نظر منطقه‌ای رتبه ۴ و دانشگاه تورنتو در کانادا در جایگاه ۲۷ و از نظر منطقه‌ای ۲۰ مشاهده می‌شود.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: کالج امپریال علوم، فناوری و پزشکی در انگلستان نیز در جایگاه ۲۶ قرار گرفته است. مجددا بقیه دانشگاهها در این فاصله در ایالات متحده آمریکا قرار دارند.
وی تأکید کرد: جالب است بدانیم در فاصله ۳۰ تا ۴۰ تنها سه دانشگاه غیرآمریکایی حضور دارند. دانشگاه برتیش کلمبیا در کانادا با رتبه ۳۶، دانشگاه پی‌یر و ماری کوری- پاریس ۶ با رتبه ۲۹ و دانشگاه کپنهاگ با رتبه ۴۰ در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان ۵۰ دانشگاه به آمریکا تعلق دارد.
وی اظهار داشت: دانشگاه کارولینکا در سوئد با کسب رتبه ۴۲ و با رتبه ۸ منطقه ای (اروپا) در گروه ۵۰ دانشگاه معتبر جهان جای گرفته است. نخستین دانشگاه اتریش که نام آن در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارد دانشگاه اوتریخت با رتبه ۵۰ است. دانشگاه مونیخ نخستین دانشگاه آلمان در بین ۱۰۰ دانشگاه ممتاز جهان رتبه ۵۲ را به خود اختصاص داده است. دانشگاه ملی استرالیا بعد از دانشگاه توکیو از منطقه آسیا و اقیانوسیه دومین دانشگاه است که رتبه ۵۹ را در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول جهان کسب کرده است.
مهراد گفت: دانشگاه لیدن هلند با مرتبه بیستم در اروپا موفق شده است در بین ۱۰۰دانشگاه برتر جهان به مقام ۷۰ دست یابد. دانشگاه هلسینکی در فنلاند، دانشگاه ایالتی مسکو و دانشگاه اسلو در نروژ به ترتیب رتبه‌های ۷۲ و ۷۴ و ۷۵ را به دست آورده‌اند.
دانشگاههای انگلستان، آلمان، ژاپن، استرالیا، فرانسه، کانادا و سوئیس در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر
وی اظهار داشت: در مجموع کشور انگلستان با ۱۱ دانشگاه، آلمان با ۶ دانشگاه، ژاپن با ۵ دانشگاه، استرالیا و فرانسه و کانادا و سوئیس هر کدام با ۳ دانشگاه، دانمارک و سوئد نیز هر کدام با ۲ دانشگاه جزء کشورهای برتر جهان هستند که تعدادی از دانشگاههای این کشورها در بین ۱۰۰ دانشگاه تراز اول قرار دارند.
تنها ۱۲ کشور از منطقه آسیا و اقیانوسیه در میان دانشگاههای برتر
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به مهر گفت: از منطقه آسیا و اقیانوسیه تنها ۱۲ دانشگاه یعنی دانشگاه ملی تایوان، دانشگاه ملی سنگاپور، دانشگاه ملی سئول، دانشگاههای کوئینزلند و استرالیایی غربی، انستیتو تکنولوژی توکیو، دانشگاه موناش (استرالیا)، دانشگاه پکن، دانشگاه چینی هنگ کنگ، دانشگاه شینگهوا (چین)، دانشگاه نیوسات ولز و دانشگاه شوبوکا (ژاپن) در دامنه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارند.
دانشگاههای کشورهای در حال توسعه
وی گفت: در بین کشورهای در حال توسعه نام دو دانشگاه سائوپالو (برزیل) و دانشگاه ملی مکزیکو (مکزیک) که در دامنه ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانشگاه تراز اول جهان قرار دارند در خور تامل است.
مهراد ادامه داد: در فاصله ۲۰۰ تا ۳۰۰ دانشگاه مادرید، دانشگاه چارلز پراک، دانشگاه فودان (چین)، انستیتو علوم و تکنولوژی پیشرفته کره جنوبی، دانشگاه کره، دانشگاه ملی آتن، دانشگاه چنگ کنگ (تایوان)، دانشگاه ژئوتونگ شانگهای (دانشگاهی که این رتبه بندی را انجام می‌دهد)، دانشگاه پلی تکنیک هنگ کنگ، دانشگاه علوم و تکنولوژی هنگ کنگ، دانشگاه هنگ کنگ، دانشگاه کیپ تاون (آفریقای جنوبی) و دانشگاههای علوم و تکنولوژی و ژجیانگ چین از دانشگاههای کشورهای در حال توسعه به حساب می‌آیند که توانسته‌اند در عرصه آموزش عالی مقام‌های برتری را از آن خود کنند.
وی اضافه کرد: در فاصله ۳۰۰ تا ۴۰۰ از دانشگاههای در حال توسعه که توانسته‌اند از بین بیش از هزار دانشگاه با شرایطی که برای روش شناسی این نظام رتبه بندی گفته شد در این دامنه قرار گیرند دانشگاه ارسطو در تسالونیکی (یونان)، دانشگاه بارسلون (اسپانیا)، سیتی یونیورسیتی هنگ کنک، دانشگاه فدرال میناس و ریودوژانیرو (برزیل)، دانشگاه هانیانگ (کره جنوبی)، انستیتو علوم هند، دانشگاه ملک سعود در عربستان، دانشگاههای چیاتونگ و شینگهوا (تایوان)، دانشگاه پوهانگ علوم و تکنولوژی (کره جنوبی)، دانشگاه ایالتی سائوپولو (برزیل)، دانشگاههای شاندونگ و سیچوان (چین) و دانشگاه ورشو (لهستان) هستند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به مهر گفت: تا این دامنه از کشور هندوستان تنها انستیتو علوم هند و از کشورهای منطقه دانشگاه ملک سعود در جایگاه برتری قرار دارند. در سالهای اولیه نام دانشگاه ملک سعود در نظام رتبه بندی شانگهای قرار نداشت. دنبال کردن شاخص‌های آموزش عالی و قرار گرفتن در راستای معیارهای بین‌المللی و تخصیص بودجه‌های پژوهشی در خور توجه و استفاده از اعضای هیئت بین‌المللی موجب شده است تا این دانشگاه بر کیفیت آموزش و پژوهش خود افزوده و با اولویت‌بندی مواردی که لازم است توجه کند به صنعت آموزش عالی پایدار و رقابتی دسترسی پیدا کند.
دانشگاه تهران در میان ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا
وی ادامه داد: در دامنه ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه‌هایی که در گروه کشورهای در حال توسعه قرار دارند در سالهای اخیر کیفیت جدیدی را در آموزش عالی کسب کرده اند قابل توجه است. دانشگاه کاتولیک شیلی در آمریکای جنوبی، دانشگاه چانگ گونگ در تایوان، دانشگاه کشاورزی و دانشگاه دالیان، انستیتو تکنولوژی هاربین و دانشگاه علوم و تکنولوژی هوآژونگ در چین، انستیتو تکنولوژی خاراکپور در هند، دانشگاه استانبول در ترکیه، دانشگاه نفت و معادن ملک فهد در عربستان سعودی و چندین دانشگاه دیگر در تایوان، چین، برزیل، آفریقای جنوبی، پرتغال و اسپانیا در رده ۴۰۰ تا ۵۰۰ رتبه بندی شانگهای قرار دارند. از جمهوری اسلامی ایران تنها نام دانشگاه تهران در رده ۴۰۰ تا ۵۰۰ مشاهده می‌شود. دو سه سالی است که این دانشگاه توانسته است در رده بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاه تراز اول جهان جایگاهی برای خود تعریف کند.
مهراد گفت: هدف نهایی نظام‌های رتبه‌بندی ایجاد حس رقابت در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی جهان است. با رتبه بندی دانشگاهها شناسایی بهترین موسسات آموزشی و پژوهشی در زمینه‌های مختلف با استفاده از داده‌های عینی و کمی امکان پذیر است. دانشگاه تهران گرچه در رده بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشگاههای جهان قرار دارد اما حضور این دانشگاه افتخار بزرگی است که توجه به معیارهایی که از آنها نام برده شد می تواند در کوتاه مدت به صعود قابل توجه دانشگاه تهران منجر شود.
دکتر مهراد افزود: آنچه از گزارش این رتبه بندی باید بیاموزیم این است که در وهله اول سیاست‌های حاکم بر دانشگاههای کشور باید به گونه‌ای باشد که منجر به مطرح شدن این دانشگاهها در عرصه‌های بین‌المللی شود. قرار دادن دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران در صنعت آموزش عالی جهان به مدیریت فعالیت‌های رقبا نیاز دارد.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اضافه کرد: متاسفانه چند سالی است که در باب توسعه علمی و تولید علم در کشور به ترکیه به عنوان رقیب ایران نگریسته می‌شود در حالی که غفلت از سایر کشورهای منطقه نتیجه‌ای که به بار آورده است این است که مشاهده می کنیم که در حاشیه جنوب خلیج فارس کشور عربستان سعودی در نظام رتبه بندی شانگهای دو دانشگاه خود را وارد کرده است: دانشگاه ملک سعود بین رده ۳۰۰ تا ۴۰۰ و دانشگاه نفت و معادن ملک فهد بین رده ۴۰۰-۵۰۰.
مهراد افزود: یک نکته مهم در این مقایسه آموزنده است و آن این که رتبه منطقه‌ای دانشگاه ملک سعود بین ۴۶ تا ۶۸ است در حالی که رتبه منطقه‌ای دانشگاه تهران در دامنه‌ای بین ۶۹ تا ۱۰۶ قرار دارد.
ارسال نظر