کانون دانشگاهیان ایران اسلامی در بیانیه تحلیلی ـ تفصیلی حمایت خود را از برگزاری آزمون دکتری اعلام کرد.
به گزارش سرویس صنفی آموزشی ایسنا،
در بیانیه کانون دانشگاهیان ایران اسلامی آمده است: دوره تاریخی پرشکوهی
که ایران انقلابی و اسلامی در سرآغاز یکی از مهم‌ترین مقاطع آن قرار دارد،
پیوند ناگسستنی با روحانیت پیدا کرده و دهه پیشرفت و عدالت نامیده شده است،
دو مفهوم پرطنین که برانگیزاننده حس حرکت، پویش، تعالی و جهش به سوی
جامعه‌ای دینی و معنوی است.
در ادامه این بیانیه
عنوان شده است: آن دو مفهوم در عین آنکه به مثابه هدف و قله‌ای آرمانی فرا
روی نظام اسلامی قرار دارند، به لحاظ سرشت نیز چنانند که باید در مسیر
حرکت و در تمامی مقاطع و مراحل نیز مورد توجه قرار گرفته و طراحی‌ها،
برنامه‌ریزی‌ها و سازوکارها نیز با ملحوظ کردن آنها متصف به وصفت عدالت و
پیشرفت باشند.
کانون دانشگاهیان ایران
اسلامی در ادامه تاکید کرده است: نمی‌توان از مسیرهایی گذشت و از
سازوکارهایی استفاده کرد که نسبتی با عدالت نداشته باشد و در همان حال مدعی
شد که عدالت را هدف گرفته‌ایم. عدالت و اندیشه حق‌مداری و حق‌گرایی باید
از نقطه شروع مسیر و در منزلگاههای میان راه نیز مد نظر قرار گیرد و
ارزیابی در مورد خود را به آینده‌های دور دست احاله ندهد. این همان
اندیشه‌ای است که مقوم یک نظام دینی ـ الهی است و حضور و تأثیر عدالت باید
در تمامی ارکان، اجزاء، فرایندها و نتایج ساری و جاری باشد، بنابراین با
چنین تفسیر و رویکردی به عدالت است که می‌توان به نحو عینی و قابل محاسبه،
ارزیابی‌های واقع بینانه‌ای نسبت به فرایند عمل در میدان واقعیات به دست
آورد.
در ادامه این بیانیه آمده
است: برآورد ما به عنوان اعضاء کانون دانشگاهیان ایران اسلامی از آنچه که
در نظام کلان آموزش عالی کشور و مدیریت آن می‌گذرد، از وجود قرینه‌ها و
نشانه‌های آشکاری از یک رویکرد علمی و عدالت‌گرا حکایت می‌کند که بر آن است
تا شعارها و آرمان‌هایی که معمولاً از جذابیت عمومی برخوردار بوده و در
سطح شعار مخالفتی با آنها نمی‌شود را از آسمان شعار و پرگویی به زمین سفت و
سخت و ناهموار واقعیت آورد و تحقق و اجرای آنها را نه در افق‌ها و
آینده‌های مجهول، بلکه اینجا و اکنون پیگیری نماید.
کانون دانشگاهیان ایران
اسلامی یادآور شده‌اند: باور به یک آرمان و اندیشه و التزام عملی بدان،
آنگاه که بخواهد خود را در قالب سیاست، برنامه، اقدام، روش و آیین‌نامه
اجرایی نشان دهد، نمی‌تواند چنان باشد که نتایجی خلاف یا ضد آنچه که در متن
و بطن آن آرمان گنجانده شده است را به بار آورد. آیا می‌توان از عدالت در
آموزش عالی و دانشگاه‌ها سخن گفت و در همان حال ضوابط، مقررات و سنت‌های
اجرایی را که ذاتاً امکانی یا مجالی برای بروز و ظهور بی‌عدالتی و ناراستی
فراهم می‌آورند را ندید یا دید و بی‌تفاوت گذشت؟
در این بیانیه همچنین
اظهار شده است: ملاحظات، دغدغه‌ها و پرسش‌هایی نظیر این پرسش نشان می‌دهد
که سیاست اجرایی جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در احیاء سنت برگزاری
آزمون نیمه متمرکز دوره‌های دکتری، گامی مهم و البته خطیر در جهت تحقق
اندیشه عدالت‌محوری در عرصه آموزش عالی است. خطیر نامیدن این گام، به معنای
توجه نسبت به خطراتی است که می‌تواند در این مسیر به صورتی طبیعی وجود
داشته باشد. توسعه و پیشرفتی که نظام دانشگاهی کشور پس از انقلاب اسلامی
تجربه کرده، مفهوم و دستاوردی به نام استقلال دانشگاه‌ها را نیز با خود به
همراه داشته است.
در ادامه عنوان شده است:
به گمان ما آنچه که بخشی از همکاران دلسوز و دانشگاهی ما تحت عنوان مخدوش
شدن استقلال دانشگاه‌ها در صورت برگزاری نیمه متمرکز آزمون دوره دکتری
عنوان کرده‌اند، در عین حال که دغدغه‌ای مقدس و قابل تقدیر است، در این
مورد معین بلاوجه و در موارد دیگری که پای عدالت، اصلاح و بهینه‌سازی
روش‌ها و آیین اداره دانشگاه‌ها در میان است، باید به دور از پیش داوری
مورد ارزیابی‌های کارشناسانه قرار گیرد.
کانون دانشگاهیان ایران
اسلامی در این بیانیه آورده‌اند: در این میان نکته مهم آن است که اگر موضوع
و مخاطب و بهانه این آزمون‌ها دانشجویان هستند‌ـ که هستند‌ـ آیا ذهنیت،
قضاوت، برداشت و تفسیر آنها در مورد نوع و نحوه برگزاری آزمون و پرسش و
دغدغه آنها در مورد عادلانه یا غیرعادلانه برگزارشدن آن نیز مهم هست یا نه؟
و مهم‌تر اینکه، دانشجویان قضاوت‌هایی را که ممکن است در ابتدا نسبت به
موضوعی از جمله بی‌عدالتی در آزمون ورودی دانشگاه‌ها داشته باشند، حتماً تا
آخر تحصیل و دوره‌های بعدی زندگی خود حفظ خواهند کرد. این موضوع سبب به
وجود آمدن محیطی سرشار از دوگانگی و قضاوت منفی نسبت به نظام آموزشی و
دانشگاهی می‌شود که زدودن آن تقریباً امری محال است.
در این بیانیه آمده است:
نکته دیگر آنکه، هیچ گونه ربط و پیوند قطعی و غیر قابل اجتنابی میان
استقلال دانشگاه‌ها و نوع برگزاری آزمون دوره‌های دکتری وجود ندارد.
دانشگاه‌ها می‌توانند‌ـ کما اینکه هم اکنون نیز این امکان نظام‌مند وجود
دارد‌ـ دیدگاه‌ها و نظرات خود را مطرح و درعمل پیگیری نمایند تا بتوانند
آنها را در برنامه‌ها و اقدامات اجرایی روند انتخاب دانشجویان اعمال کنند.
در این صورت در عین آنکه استقلال دانشگاه‌ها حفظ گشته، دو خطر جدی، ویرانگر
و سرمایه‌بر نیز امکانی برای بروز نمی‌یابد.
این بیانیه خاطرنشان
می‌کند: خطر اول، امکان واقعی وقوع بی‌عدالتی در برگزاری غیر متمرکز آزمون
دوره دکتری به شکلی که تاکنون بوده است؛ و خطر دوم و مهم‌تر آن که قضاوت
ذهنی و احتمالاً پنهان و درونی دانشجویان و به تبع آن جامعه در مورد وجود
بی‌عدالتی است هرچند که ممکن است واقعاً بی‌عدالتی صورت نگرفته یا در صورت
وقوع حالتی استثنایی و نادر داشته باشد. البته نکته شایان توجه آن است که
دلایل طرفین، از جمله دلایلی که ما بنا به آنها این اقدام وزارت علوم را
گامی مثبت و انقلابی ارزیابی می‌کنیم، از حالتی مطلق برخوردار نیست. مسئله
فقط در باب تناسب، هماهنگی و همخوانی سیاست‌ها، برنامه‌ها و اقدامات با
شرایط و مقتضیات است.
کانون دانشگاهیان ایران
اسلامی در پایان بیانیه خود آورده است: ما به عنوان یک تشکل دانشگاهی
گسترده با ذکر پاره‌ای از دلایل و رویکردهای خود در حمایت از برگزاری غیر
متمرکز آزمون دوره دکتری، معتقدیم این بحث حائز اهمیت باید در فضایی آرام،
علمی و کارشناسانه پیگیری شود و وزارت محترم علوم، تحقیقات و فناوری و
مسئولان آن ضمن بهره‌گیری از بحث‌های دلسوزانه مطرح شده، دلایل و
استدلال‌های خود را در اتخاذ این تصمیم برای تنویر افکار عمومی جامعه
دانشگاهی کشور ارائه کنند.
